Zo luidt de mythe van de commandeurswoningen:
Aan de gevelrichels kun je aflezen, welke functie de bouwer van het huis had aan boord. Een huis met twee richels met driehoekig vooruitstekende steentjes ("muizentandjes") zou door een commandeur bewoond zijn. En huizen met één richel met muizentandjes zou door stuurmannen bewoond zijn.
Juiste verklaring van de "gevelrichels" c.q. waterlijsten
De naam gevelrichels is niet juist het zijn namelijk waterlijsten. Deze waterlijsten komen in verschillende vormen voor en zijn afkomstig uit de Renaissance bouwstijl, en dan met name de noordelijke Renaissance. Waterlijsten komen niet alleen voor in woningen maar ook in andere gebouwen. Ze hadden een functie n.l om als druprand het water van de gevel af te voeren, zodat deze niet besmeurd werd. Tevens was het een uiting van de Renaissance bouwstijl, het bracht een horizontale lijn in de gevel aan. We zien deze waterlijsten, in een iets andere vorm ook in hervormde kerk van Hollum toegepast. De bovenstaande verklaring kan dus naar het rijk der fabelen gestuurd worden.
Dat vooral commandeurs indertijd zulke woningen op Ameland hebben gebouwd is juist. Zij konden zich als één van de weinige Amelanders zo'n duur huis veroorloven. Dus zijn we die commandeurswoningen gaan noemen. De andere vormen van waterlijsten zoals een strekkenlaag of dubbele strekkenlaag dateren uit een eerdere tijd en zijn ook weer een uiting van de renaissance bouwkunst. Zie als voorbeeld het oudste huis van Ameland aan de Joh. Bakkerstraat 7 in Hollum:
http://www.amelanderhistorie.nl/products/oudste-huis-van-ameland/
Met dit bericht hopen we Amelanders en gasten van het eiland de juiste verklaring voor de waterlijsten in de commandeurswoningen te geven. Reacties op dit bericht zijn welkom!